dinsdag 30 juni 2009

Memento Mori
Gedenk te sterven

We verstoppen de dood in onze hedendaagse maatschappij, en tegelijk worden we ermee overspoelt door de media. Die toont ons een rampzalige dood, vergezeld door een hoge factor geweld. Vaak plat, bloederig, moordlustig en liefdeloos.
Tegelijk wordt alles wat werkelijk met de dood te maken heeft, ‘de persoonlijke dood’, naar onzichtbare plekken in de maatschappij verdrongen. Dit zegt iets over de onnatuurlijke manier waarop we met de dood en het ontzielde lichaam omgaan.
Om de illusie te creëren dat we toch vat hebben op onze dood, organiseren, plannen, benoemen en concretiseren we er op los . Al eeuwen worden er geloven omheen gebouwd, maar nog steeds is het de mens niet gelukt om de dood te bevatten.
Ook de fotografie kan de dood niet bevatten, alleen laten zien. Zij kan trachten de dood weer zichtbaar en voelbaar te maken, als een dood die een mysterie ìs en blijft, maar deel uitmaakt van het leven. Toch heerst er vandaag de dag een taboe op het afbeelden van dode mensen. Waarom mag een gruweldood wel afgebeeld worden in elke krant en zou een persoon die onder relatief ‘normale’ omstandigheden sterft niet een laatste portret verdienen?



‘ Zolang de fotografie bestaat, bestaan er foto’s van dode mensen. Voor vele professionele fotografen in de negentiende eeuw was het portretteren van dode mensen, de zogenaamde post-mortem fotografie, een vaste praktijk.
In de loop van de twintigste eeuw is de post-mortem fotografie bijna geheel in onbruik geraakt: Het taboe op het vredige doodsportret had zijn intrede gedaan.
Door de opkomst van de nieuwsfotografie verscheen de dode mens alleen nog op foto’s als het om een oorlog, ramp of geweldsdelict ging.’
Bron: Mortalis, Fotomuseum Den Haag

dinsdag 23 juni 2009

Memento Mori






































donderdag 18 juni 2009

Mijn eindexamenwerk

Gedurende dit jaar heb ik veel foto's gemaakt die met de dood te maken hebben.
Uiteindelijk heb ik in totaal vier verschillende series gemaakt:

Een serie over Dieneke. Een vrouw die kanker had en ik mocht haar fotograferen na haar dood. Ze leefde van 14-12-1944 tot 29-10-08. De opbaring, de kerkdienst en de begrafenis, ik mocht erbij zijn om alles vast te leggen. De familie en alles om Dieneke heen.

Een serie over Friedy. Een vrouw die kanker had. Ik mocht haar fotograferen nog voordat ze kwam te overlijden en het hele proces van het moment van overlijden tot het moment van begraven. Ze leefde van 17-03-1953 tot 18-11-2008. Ik werd opgenomen in de familie en mocht overal bij zijn om dit vast te leggen.
(Beide families hebben erg liefdevol gereageerd op mijn werk en waren ontzettend blij met het document.)

Deze twee series die ik genoemd heb, staan in contrast met de andere twee series die ik nu ga bespreken.
Enerzijds was dit het persoonlijke van de uitvaart van deze tijd. Hoe gaan wij hier met onze doden om. En nu krijgen we anderzijds de leegte en de industrie om de dood heen. Wij geven de verzorging van onze doden vaak uit handen, in ruimtes die zo clean en hygiënisch mogelijk zijn, gepast en bruikbaar voor elke uitvaart.

Een serie over de leegte en de stilte om de dood heen.
Lege ruimtes zonder mensen, het voelbare, wat misschien wel de dood een beetje eng maakt. Want dan wordt het langzaam weer onpersoonlijk.

En een serie over de mensen die door hun werk met de dood in aanraking komen. Van de kistenmaker tot de piloot die asverstrooing doet.



Ik wil de uiteindelijke selectie van mijn eindexamen laten zien. Met daarnaast nog een aantal extra beelden.
Ik heb ervoor gekozen om niet vier verschillende series te presenteren maar juist de beelden door elkaar te presenteren met als overkoepelende thema de dood en zijn contrast. Ik heb het een beetje algemeen gehouden. Ook de tekst bij mijn werk. Dat is wat ik er uiteindelijk mee wil zeggen.
De titel is Memento Mori.

Scriptie